KARAHANTEPE'DE İNSAN YÜZLÜ T TAŞI
- Haluk Hızlıalp
- 7 Eki
- 2 dakikada okunur
Göbeklitepe'den yaklaşık 1.000 yıl daha eski olan Karahantepe’de İlk Defa İnsan Yüzlü T-Dikilitaş!
12.000 yıl öncesinden bir yüz: Karahantepe’de ilk kez insan yüzü taşıyan T-biçimli bir dikilitaş ortaya çıktı. Peki bu ne anlama geliyor? 👇
— Göbeklitepe çevresinde kollar–ellerle “insanı simgeliyor” diye yorumlanan T-biçimli dikili taşlar, artık çok daha doğrudan bir anlatım kazanıyor.
— Yüz; belirgin kaş kemeri, derin göz çukurları ve küt bir burunla tasvir edilmiş. Üslup, Karahantepe’nin ünlü insan heykelleriyle aynı görsel dili paylaşıyor.
— Bu buluntu, T biçimli dikilitaşların yalnızca taşıyıcı unsurlar değil, ritüelin aktörleri—belki ata/koruyucu ya da “insanın taşta temsili”—olduğunu düşündürüyor.
🗿Karahantepe’de 12 bin yıl öncesine tarihlenen tekil bir insan yüzünü betimleyen bu taş, bugüne dek Neolitik Dönem yerleşimlerinde görülmemiş bir sembolik anlatımı gözler önüne seriyor.
Dikilitaşın üzerinde hem yüz hem de burun gibi detaylar yer alıyor. Bu, daha önce Göbeklitepe ve çevresinde karşımıza çıkan T biçimli dikilitaşların “insanı temsil eden” soyut formundan farklı olarak, doğrudan bireyi betimleyen bir aşamayı işaret ediyor.
🔸 Bu keşif, Anadolu Neolitik çağ insanının simgesel düşünme gücünün ne kadar gelişmiş olduğunu, sanat ve inanç dünyasının düşündüğümüzden çok daha derin bir yapıya sahip bulunduğunu bir kez daha gösteriyor.
🔸 Aynı zamanda, Göbeklitepe ve Karahantepe gibi merkezleri “uzaylılar yaptı”, “Anunnakiler geldi”, “burada boyut kapısı var” diyerek açıklamaya çalışan spekülatif söylemlere verilmiş en net yanıtlardan biri. Çünkü arkeoloji; söylentiyle değil, bağlamla, uygarlık katman ve malzeme analiziyle, kanıta dayalı karşılaştırmalı yorumla çalışır. 12 bin yıl önce yaşayan insanlar, gökten inen varlıkların kuklası değil; kolektif zekâ, soyutlama ve simgesel düşünme, toplumsal örgütlenme gibi özellikleriyle bu yapıları inşa eden özneler olarak görülüyor.
“İnsan bu kadarını yapamazdı” diyerek her bilinmeyeni “uzaylılara” yıkmak, insanlık uygarlık süreci ve sanat tarihini küçümsemek anlamına da geliyor.
Göbeklitepe ve Karahantepe gibi insanlık uygarlık tarihine mal olmuş neolitik tapınaklar (belkide büyük yerleşim alanları) masallarla değil; kanıtlarla, buluntularla, bilimsel verilerle, insanın zihinsel, kültürel ve teknik evrimiyle açıklanırsa anlam kazanacak.
İlgili kaynaklar
Yorumlar