Harakmbut'un Yüzü
Peru Güney Amazon'unun derinliklerinde gizlenmiş, Manu bölgesindeki (Parc National del Manu) yoğun yağmur ormanlarından geçerken karşınıza çıkan olağanüstü bir kült kaya ve barıdırdığı antik bir sır...
"Harakmbut'un Yüzü" olarak anılan 20 m. uzunluğunda dev bir kaya. Yüz, aşağıda durgun bir göle dökülen büyük bir şelalenin tepesinde yer alıyor. Acımasız bir dünyaya dair derin bir düşünce içinde olan bilge eski bir savaşçıyı gösteriyor adeta... Bazı yerel efsaneler, altın bir şehir olan efsanevi "El Paititi" nin koruyucusu olduğunu fısıldıyor. Yerli Harakmbut kültürü buna ''İncacok'' diyor, bu da "İnka Yüzü" olarak çevriliyor.
İn /Kuytuluk /Mağara - Cacok/ Çocuk, etimoloji benzerliği de ilgi çekici...
“Toprağımız olmadan yaşayamayız,” diyor Harakmbut Amazon halkının son sığınağında yaşayan yerli lider Cirila Tete: Amarakaeri Topluluk Koruma Alanı.
Bu koruma alanındaki 10 yerli topluluktan biri olan Boca Isiriwe'nin bir üyesi olarak Cirila, Peru'nun Güney Amazon bölgesinin en büyük ve bozulmamış ormanını savunmakta. Bu alan, 1.700'den fazla yerli insan için geçim kaynağı ve Cirila, bölgedeki madencilik ve yasadışı ağaç kesimlerinin yıkımından toprağını koruma amacıyla faaliyet gösterenlerden biri.
Tropikal yağmur ormanları, karbondioksiti soluyup oksijeni dışarı verdikleri için genellikle "gezegenin akciğerleri" olarak adlandırılır. Bu doğal kaynağı korumak, iklim değişikliğiyle mücadelede en etkili yollardan biri.
Dünyanın hemen her yerinde yerel halklar, iklim değişikliği ve yoksullukla mücadelede öncü bir rol oynamakta; özellikle Peru gibi ülkelerde; burada nüfusun % 24'ü yerli halktan oluşuyor. UNDP (Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı) desteğiyle, Peru'nun şimdiye kadar gerçekleştirdiği en iddialı yerel azaltım, uyum ve koruma planını hayata geçiriyorlar: Amazon Yerli REDD+ (Ormansızlaşma ve Orman Bozulmasından Kaynaklanan Emisyonların Azaltılması) girişimi.
Savaşçı Halk
Harakmbut dilinde, Amarakaeri ormanlarında yaşayan insanların 'savaşçı insanlar' olduğu söylenir ve binlerce yıldır Madre de Dios ve Colorado ırmaklarının havzalarında ormanları korumak için kalmışlar. Ulusal Doğal Koruma Alanları Servisi'nden (National Service of Natural Protected Areas) 12 korucu ile birlikte, bu bölgenin 400,000 hektardan fazla alanının yegane bekçileri.
Ascencio Patiachi, en eski park bekçilerinden biri ve Amarakaeri Topluluk Rezervi'ni kendi evi gibi tanıyor, aslında kendi evi zaten.
"Yerel halk, bu ormanı yüzlerce yıldır koruyor. Atalarımız bu toprağı bize, acı çekmememiz ve çocuklarımızın bir geleceğe sahip olması için bıraktı," diyor Patiachi.
Amarakaeri Çölü
İki yıl önce, Patiachi Amazon'a doğru bir maceraya atılmaya karar verdi. Altı gün boyunca, rezervin tanıdık olmayan köşelerini keşfetti. Orada, ataları tarafından kutsal bir yer olarak tanınan, kayaya oyulmuş bir yerli yüzü olan 'Harakmbut Yüzü'nü keşfetti. Daha önce sadece 1930'lardan kalma fotoğraflardan biliniyordu. Ancak, Patiachi'nin yolculuğunu belgeleyen aynı kameralar, yıkıcı bir manzarayı da ortaya çıkardı: Amazon'da büyük bir çöl.
Bu, 2013 yılında Rezerv'in güneydoğu kesimine gelen altın arayıcılarının bıraktığı yıkıcı miras. 17.000 futbol sahası büyüklüğünde, 12.000 hektardan fazla ormanı yok ettiler.
"Topluluklarda pek fazla iş olanağı olmadığı için birçok insan yasadışı ağaç kesimine yöneltildi. Bazıları soruyor: Neden çevreye önem verelim? Bunun bize katkısı ne ?" diye yakınıyor Patiachi.
Orman Kültürü
"Ormanlar bizim kültürümüzdür. Buralarda hayatlarımızı ve deneyimlerimizi tüm gelecek nesillerimiz için saklıyoruz," diyor Amazon topluluğu Boca Isiriwe'nin eski başkanı William Tete.
Dördüncü yılını dolduran Amazon Yerli REDD+ inisiyatifi, Amazon havzasındaki 390 yerli toplulukla birlikte sera gazı emisyonlarını azaltmak için çalışmakta. Proje, toplulukların dünya görüşlerini ve yaşam planlarını ormanların değeriyle birleştiriyor; bu ormanlar sadece önemli bir karbon rezervi oldukları için değil, aynı zamanda topluluklar için taşıdıkları içsel, geleneksel ana değerler nedeniyle de önemli.
EbA Amazonía, Almanya Hükümeti'nin mali desteği ile UNDP'nin teknik desteğiyle, Doğal Koruma Alanları Ulusal Servisi tarafından yürütülen bir proje. Toplum temelli uyum (CbA) ve ekosistem temelli uyum (EbA) önlemlerinin uygulanması için çalışmakta. Sürdürülebilir kestane hasadı, balık çiftliği ve deneyimsel turizm gibi tekniklerin tanıtımıyla, topluluklar iklim değişikliği ile başa çıkmakta ve geçim kaynakları yaratmakta.
Bu şekilde, bu topluluklar, çocuklarının atalarından kalan binlerce hektarlık doğa-orman alanlarının tadını çıkarabileceği bir geleceği güvence altına almaya çalışmakta. Ve bu başarıldıkça tabii ki dünya, onların ölçülemez çevresel ve kültürel zenginliklerinden faydalanmaya devam edecek.
Kaynaklar
https://globalconservation.org/news/new-gc-project-manu-national-park-and-matsigenka-communities-per
Комментарии